ойыралтше рашемдыше член

Урокын цельже:

ойыралтше рашемдыше членан ойлончо нерген шинчымашым келгемдымаш.

Урокын задачыже-влак:

1. Образовательный: верым да жапым рашемдыше членан ойлончышто чарналтыш палым чын шындаш туныкташ.

2. Шуарыме: пўртўсым йєратыме кумылым пе‰гыдемдаш; тўрлє кундемысе марий калыкын ыштыш-кучышыж дене палдарен, марий калык дене кугешнымашым шуараш.

3. Виядыме: текстыште рашемдыше член-влакым кучылт да ойлончым чын чо‰ен моштымым вия‰даш.

Кучылтшаш материал: презентаций, ЭТР, паша тетрадь, о‰йолва.

v Тунемше-влакым уроклан кумыла‰дымаш.

Поро кече, шочмо калык!

Шочмо йылме - марий йылме!

Чо‰ешта тек оет тыйын,

Тўня мучко кайык семын! (1-ше слайд)

- Поро кече лийже, тунемше-влак! Таче ме тендан дене тўрлє кундемыште илыше марий калык дене вашлийына. Нуно тўрлын ойлат гынат, мемнам ик литератур йылме ушен шога. Тендан задачыда: могай калык тыланда утларак келша, урок мучашыште палемден кодышаш улыда.

Кызыт мый тендам карточкым нєлталаш йодам:

Йошкарге – мє‰гысє пашам ышташ неле ыле.

Ужарге – мє‰гысє пашам ышташ куштылго ыле.

Волжск кундемысе марий калык дене (2-шо слайд)

v Шинчымашын актуализацийже.

Тетрадьыште 307-ше пашам ончалына. Ойлончо-влак кокла гыч деепричастиян савыртышан ойлончым корзинкыш опташ йодам. (3,4-ше слайд)

Куэ парчаште – шырчык! Полмезе йочала шўшкалтен колта, муралтен-чўчкалтен, шулдыржым лупшалеш.

Илышыште кажне шке пашажым шукта. Теве нуно, кайык-влак, шукш-копша‰гым пытарат, пўртўсым аралат, шке мурышт дене куандарат. А ме, илышым тўзен, тудым пойдарышаш улына. А тидлан шуко тунемман, шуко палыман. (Г. Алексеев)

Слайд гоч терген лектына. (5-ше слайд)

Шернур кундемысе марий калык дене  (6-шо слайд)

v Тунемме материалым ушештарымаш.

1. Кунам шкет шогышо деепричастий але деепричастиян савыртыш ойыралтеш?

2. Кунам шкет шогышо деепричастий але деепричастиян савыртыш огеш ойыралт? (7-ше слайд)

Киров кундемысе марий калык дене. (8-ше слайд)

v   Урокын темыже, цельже ден задачыже-влакым шындымаш.

ЭТР-ште 268-ше пашам ыштымаш.  Шымлымаш пашам радам дене эртарымаш.

1-ше тўшка 1-ше ойлончо дене пашам ышта.

А тыште, Марий кундемыште, чодыра кумдыкеш эре лўсан пуше‰ге. (К. Васин.) (9-ше слайд)

1. Ойлончым лудаш.

2. Тиде ойлончымак палемдыме мут-влак деч посна лудаш.

3. Ойлончышто палемдыме мут-влак молан кучылталтыт?

4.Нуно могай мутым рашемдат?

5. Палемдыме мут-влак мом рашемдат: верым але жапым?

2-шо тўшка 2-шо ойлончо дене пашам ышта.

Эрдене, ўжара волгалтме годым, ялыште паша тургым тў‰алеш. (В. Сапаев.) (10-шо слайд)

1. Ойлончым лудаш.

2. Тиде ойлончымак палемдыме мут-влак деч посна лудаш.

3. Ойлончышто палемдыме мут-влак молан кучылталтыт?

4. Нуно  могай мутым рашемдат?

5. Палемдыме мут-влак мом рашемдат: верым але жапым?

Иктешлымаш: верым да жапым ончыктышо рашемдыше член ойыралтеш.

- Тугеже ме таче мо нерген мутланаш тў‰алына? Шкенан ончылно могай цель ден задачым шындена? (11-ше слайд)

v У теме дене пашам ыштымаш.

30 §-ысе теорийым лудмаш. Лудмо почеш тетрадьыште 308-ше пашаште ойыралтше рашемдыше член нерген палымыштым але, лудын, пален налмыштым возат.

Курыкмарий кундемысе марий калык дене (12-шо слайд)

v   Темым пе‰гыдемдымаш.

1. Класс кок тўшкалан шелалтеш. Икымше тўшка ЭТР-ысе  269-ше пашам ышта. (Тетрадьыште 309-ше паша.) Ойлончылаште рашемдыше член-влакым муаш да  жапым але верым рашемдымыштым  палемдаш. (13-шо слайд)

Кокымшо тўшка 270-ше пашам ышта. (Тетрадьыште 310-шо паша.) Ойлончылаште чарналтыш палым шындаш да мом рашемдыштым палемдаш. Слайд гоч терген лекташ. (14-ше слайд)

Татар  кундемысе марий-влак дене (15-ше слайд)

2. Тетрадьысе 313-шо паша. Ойлончылаште чарналтыш пале йо‰ылыш-влакым муаш да тєрлаташ. (16-шо слайд)

А)  Кўшнє канде кававомышто, яндар йўкан турий мура. (В.Колумб.)

Б) Элнет воктене икса мучашыште ломбо, ош тувыржо дене койышланен шога.

В) Мартыште, тылзе мучашыште йўд ден кече тєр лийыт.

Г). Ятыр жап эртымеке, кече шичме годым икшыве-влак ял могырышкыла кайышт. (С.Чавайн.)

- Тунемше-влак ойлончо-влакым слайд гоч терген лектыт да шкаланышт акым пуат.

Башкир кундемысе марий-влак дене (17-ше слайд)

3. Йылме лывыртыме паша. 271-ше паша. (Тетрадьыште 311-ше паша). Пуымо мут-влакым ойыралтше член семын кучылтын, ойлончо-влакым возаш. Мучашыште, эрдене, погынымаш, шагатлан мут-влакым состав дене лончылаш.

Свердловск кундемысе марий калык дене (18-ше слайд)

4. ЭТР-ысе  272-шо паша. (Тетрадьыште 312-шо паша.) Текстым лудын лекташ, стильжым палемдаш, рашемдыше членым кучылтын, кўчыкын содержанийжым возаш. Тунемше-влак икте-весын возымыштым тєрлатат да акым шындат.

v Иктешлымаш.

Тунемше-влаклан могай марий-влак дене пашам ыштыме утларак келшен, слайдысе коллажыште о‰йолва гоч  палемдат.(19-ше слайд)

v Мє‰гысє паша: (20-шо слайд)

1. 273-шо паша. (Тетрадьыште 314-ше паша.) Пуымо мут-влакым кучылтын, сўрет почеш "Шошо унам вучена" сочиненийым возыза.

2. Тетрадьыште 315-ше паша. Кеч-могай поэтын Йошкар-Ола нерген возымо почеламутшо гыч келшыше строфам тетрадьыш возен налза.

v Урок жапыште кузе пашам ыштенам? (21-ше слайд

32-35 балл - «5»

25-31 балл - «4»

19-24 балл - «3»

v   Рефлексий  (22-шо слайд)

1. Канде тўс - урок о‰ай ыле, куштылгын пашам ыштенам.

2. Ужар тўс - южгунам пашаште йºсылык пернен, урок пешыжак ыш келше.

3. Йошкар тўс - пашам ышташ неле ыле, урок йºршын келшен огыл.

Презентация архив